Μελέτη Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΜΕΕΚ) – Ορισμός και Εκπόνηση

blog header image

Για να μπορέσουμε να κατανοήσουμε την σημασία της Μελέτη Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου οφείλουμε να κατανοήσουμε την απόρροια των όρων. Η έννοια του κινδύνου εκφράζει το «επικείµενο κακό» καθώς επίσης και την «πιθανή δυσάρεστη έκβαση» ενός συµβάντος. Όταν όµως αναφερόµαστε στον «επαγγελµατικό κίνδυνο», εννοούµε τον κίνδυνο για την υγεία και την ασφάλεια των εργαζοµένων ο οποίος προέρχεται από την επαγγελµατική έκθεση στους βλαπτικούς παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος.


Ο επαγγελµατικός κίνδυνος εκφράζεται συνήθως ως συνώνυµο της επαγγελµατικής «έκθεσης», µπορεί όµως να εκφρασθεί και ως συνώνυµο της «βλάβης» που προκλήθηκε από την έκθεση αυτή. Έτσι, στην πρώτη περίπτωση µιλάµε π.χ. για «κίνδυνο από ακτινοβολία», «κίνδυνο από θόρυβο» ή «κίνδυνο από έκρηξη», εστιάζοντας στην έκθεση του εργαζομένου στον αναφερόμενο κίνδυνο, ενώ στη δεύτερη περίπτωση µιλάµε για «κίνδυνο καρκίνου», «κίνδυνο βαρηκοΐας» ή «κίνδυνο τραυματισμού από το ωστικό κύµα» αντίστοιχα, εστιάζοντας στο αποτέλεσμα της επαγγελματικής έκθεσης, δηλαδή στη βλάβη.
Μπορούµε να πούµε λοιπόν ότι ο «επαγγελµατικός κίνδυνος» σχετίζεται µε την πιθανότητα ή συχνότητα έκθεσης των εργαζοµένων σε κάποια πηγή κινδύνου που βρίσκεται στον εργασιακό χώρο (π.χ. θόρυβος, χηµικές ουσίες, χειρωνακτική διακίνηση φορτίων, µονότονη ή επαναληπτική εργασία, απροστάτευτα κινούµενα µέρη µηχανών κ.λπ.), καθώς επίσης και µε τη σοβαρότητα των συνεπειών, δηλαδή τη βιολογική βλάβη που προκλήθηκε από την έκθεση αυτή.

 

«Η συνθετική προσέγγιση της πιθανότητας έκθεσης και της σοβαρότητας των συνεπειών, εκφράζεται απ΄ την έννοια της επικινδυνότητας που προσδιορίζει το βαθµό του επαγγελµατικού κινδύνου»

 

Ταξινόµηση και ορισµός των επαγγελµατικών κινδύνων

Οι κίνδυνοι που πηγάζουν από κάθε επαγγελµατική δραστηριότητα καταγράφονται σε τρεις μεγάλες ομάδες - αν και συνήθως δρουν σε συνέργια -

1η οµάδα: Κίνδυνοι για την ασφάλεια ή εργατικού ατυχήματος που αυξάνουν την πιθανότητα να προκληθεί τραυματισμός ή βιολογική βλάβη στους εργαζόµενους, ως συνέπεια της έκθεσης στην πηγή κινδύνου. Η φύση της πηγής κινδύνου καθορίζει την αιτία και το είδος του τραυματισμού ή της βιολογικής βλάβης, που µπορεί να είναι µηχανική, ηλεκτρική, χηµική, θερµική κ.λπ.

Οι κίνδυνοι αυτοί µπορεί να οφείλονται (ενδεικτικά):

  • στις κτιριακές δοµές (µη τήρηση των πολεοδοµικών και υγειονοµικών κανονισµών, ανεπάρκεια εξόδων κινδύνου, ολισθηρά δάπεδα, ελλιπής συντήρηση κατασκευών, απουσία προστατευτικών έναντι πτώσης κλπ)
  • στον εξοπλισµό εργασίας (απουσία προστατευτικών διατάξεων επικίνδυνων ζωνών στις µηχανές, ελλιπής συντήρηση, χρήση από µη εκπαιδευµένο προσωπικό κλπ)
  • στις ηλεκτρικές εγκαταστάσεις (µη τήρηση κανονισµού ηλεκτρικών εγκαταστάσεων, ελλιπής συντήρηση κλπ)
  • σε χρήση εύφλεκτων ή/και εκρηκτικών ουσιών (µη τήρηση προδιαγραφών ασφαλούς χρήσης και αποθήκευσης των ουσιών, έλλειψη µέτρων ελέγχου πηγών έναυσης, ελλιπής εξαερισµός, ανεπαρκής εξοπλισµός πυρανίχνευσης-συναγερµούκατάσβεσης, απουσία διατάξεων ασφαλείας του εξοπλισµού υπό πίεση κλπ)
  • σε χρήση άλλων επικίνδυνων ουσιών όπως τοξικές, διαβρωτικές κλπ (µη τήρηση προδιαγραφών ασφαλούς χρήσης και αποθήκευσης των ουσιών µε βάση το δελτίο δεδοµένων ασφάλειας προϊόντων)
  • σε φυσικούς παράγοντες (απόσπαση προσοχής εργαζόµενου λόγω υψηλού θορύβου)

 

2η οµάδα: Κίνδυνοι για την υγεία που αυξάνουν την πιθανότητα να προκληθεί αλλοίωση στη βιολογική ισορροπία των εργαζοµένων (ασθένεια), συνέπεια της επαγγελµατικής έκθεσης σε φυσικούς, χηµικούς και βιολογικούς βλαπτικούς παράγοντες του εργασιακού περιβάλλοντος.

Οι κίνδυνοι αυτοί µπορεί να οφείλονται σε:

  • χηµικούς παράγοντες (π.χ. υπέρβαση Οριακών Τιµών Έκθεσης)
  • φυσικούς παράγοντες (π.χ. υπέρβαση Οριακών Τιµών Έκθεσης)
  • βιολογικούς παράγοντες (π.χ. παρουσία βιολογικών ρύπων)

 

3η οµάδα: Κίνδυνοι εργονοµικοί ή εγκάρσιοι (για την υγεία και την ασφάλεια) οι οποίοι χαρακτηρίζονται από την αλληλεπίδραση της σχέσης, εργαζόµενου και οργάνωσης εργασίας στην οποία είναι ενταγµένος.

Οι αιτίες αυτών των κινδύνων εντοπίζονται στην ίδια τη δοµή της παραγωγικής διαδικασίας, που οδηγεί στην αναγκαστική προσαρµογή του ανθρώπου στις απαιτήσεις της εργασίας. Ο σχεδιασµός των επεµβάσεων για την πρόληψη ή/και την προστασία των εργαζοµένων από αυτούς τους κινδύνους πρέπει να στοχεύει σε µία δυναµική ισορροπία µεταξύ του ανθρώπου και του εργασιακού περιβάλλοντος, µε βασική συντεταγµένη την προσαρµογή της εργασίας στον άνθρωπο, προσαρµογή που προϋποθέτει τη γνώση των φυσιολογικών αλλά και παθολογικών µηχανισµών του ανθρώπινου οργανισµού. Οι κίνδυνοι αυτοί µπορεί να που οφείλονται :

  • στην οργάνωση εργασίας (εντατικοποίηση, µονοτονία, βάρδιες κλπ)
  • σε ψυχολογικούς παράγοντες (άτυπες µορφές εργασίας, ηθική παρενόχληση κλπ)
  • σε εργονοµικούς παράγοντες (µη εργονοµικός σχεδιασµός της θέσης εργασίας κλπ)
  • σε αντίξοες συνθήκες εργασίας (εργασίες µε ακατάλληλο εξοπλισµό, εργασίες σε αντίξοες κλιµατολογικές συνθήκες κλπ)

 

Νομική Υποχρέωση Εκπόνησης Μελέτης Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου (ΜΕΕΚ)

Μια επιχείρηση καλείτε νομικά να ολοκληρώσει τη Μελέτη Εκτίμησης του Επαγγελματικού Κινδύνου (ΜΕΕΚ). Βάση του ν. 3850/2010 «Κύρωση του κώδικα νόμων για την Υγεία και την Ασφάλεια των εργαζομένων», Άρθρο 43, αναφέρεται ότι ο εργοδότης υποχρεούται να έχει στη διάθεση του μια γραπτή εκτίμηση των υφισταμένων κινδύνων για την Ασφάλεια και την Υγεία κατά την εργασία συμπεριλαμβανομένων εκείνων που αφορούν ομάδες εργαζομένων που εκτίθενται σε ιδιαίτερους κινδύνους.
Σημαντικό να αναφερθεί πως η ΜΕΕΚ είναι υποχρεωτική για κάθε επιχείρηση του ιδιωτικού ή του δημόσιου τομέα ανεξαρτήτως αριθμού απασχολουμένων και κλάδου οικονομικής δραστηριότητας και σκοπός της είναι η συστηματική εξέταση κάθε διεξαγόμενης εργασίας και ο εντοπισμός πιθανών επαγγελματικών κινδύνων. Ο εντοπισμός των πιθανών κινδύνων, αποτελεί εργαλείο πρόληψης και προαγωγής της Κουλτούρας Ασφάλειας και Υγείας στην Εργασία.

Για την εκπόνηση της ΜΕΕΚ είναι απαραίτητος ο εντοπισμός των πιθανών κινδύνων για την διατήρηση της Υγείας και της Ασφάλειας των εργαζομένων, η ιεράρχησή τους και η εύρεση προτάσεων προφύλαξης και αντιμετώπισης των κινδύνων.


Συγκεκριμένα η Μελέτη Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου (ΜΕΕΚ) έχει τους ακόλουθους στόχους:

  • Να επισημανθούν όλες οι πιθανές πηγές κινδύνου που θα μπορούσαν να προκαλέσουν εργατικό ατύχημα μέσα στο χώρο της επιχείρησης.
  • Να εκτιμηθεί ποσοτικά η πιθανότητα πραγματοποίησης του κάθε κινδύνου, η σοβαρότητά του και η συχνότητα εμφάνισης του.
  • Να γίνει έλεγχος και να αξιολογηθεί η πληρότητα των μέτρων και μέσων προστασίας που διαθέτει η επιχείρηση.
  • Να καταγραφούν κίνδυνοι και τρόποι αντιμετώπισης κατά αντιστοιχία, ώστε να καταστεί ευκολότερη η αντιμετώπισή τους από τους εργαζόμενους.
  • Να προταθούν ενέργειες και μέτρα, εφόσον απαιτούνται, προς επίτευξη της εξάλειψης του κινδύνου.

 

Η Μελέτη Εκτίμησης Επαγγελματικού Κινδύνου αποτελεί ένα από τα πιο σημαντικά εργαλεία της επιχείρησης για την πρόληψη και την αντιμετώπιση των κινδύνων στο εργασιακό περιβάλλον και συνεπώς για την αποφυγή των Εργατικών Ατυχημάτων.


--
Το εξειδικευμένο δίκτυο συνεργατών μας ανά την Ελλάδα υποστηρίζει τους πελάτες μας σε θέματα Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία με βασικό γνώμονα την καλύτερη εξυπηρέτηση αυτών, την εξειδικευμένη τεχνική γνώση και τη βαθιά κατανόηση της τεχνικής νομοθεσίας, προτύπων και κανονισμών.
Αναζητείστε το δικό σας Σύμβουλο εδώ