Εκτός από τις γενικές υποχρεώσεις που δεσμεύουν όλους τους εργοδότες, το Μέρος ΙΙ του Ν. 4808/2021, για την καταπολέμηση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία, προβλέπει, αποκλειστικά για τις επιχειρήσεις που απασχολούν περισσότερα από είκοσι (20) άτομα, την υποχρέωση υιοθέτησης δύο αυτοτελών πολιτικών στο εσωτερικό κάθε επιχείρησης. Η πρώτη αφορά την πρόληψη και καταπολέμηση και η δεύτερη τον τρόπο διαχείρισης των εσωτερικών καταγγελιών.
Διαδικασία υιοθέτησης και έγκρισης επί των πολιτικών
Οι προαναφερόμενες πολιτικές αποτελούν αντικείμενο συλλογικών διαπραγματεύσεων ως περιεχόμενο της Επιχειρησιακής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, ή του Κανονισμού Εργασίας (εφόσον υφίσταται ήδη Κανονισμός Εργασίας ή προβλέπεται υποχρέωση κατάρτισής του), ή καταρτίζονται από τον εργοδότη, κατόπιν διαβούλευσης με τους εκπροσώπους της πλέον αντιπροσωπευτικής συνδικαλιστικής οργάνωσης της επιχείρησης ή της εκμετάλλευσης, ή με το συμβούλιο εργαζομένων.
Πολιτικές της επιχείρησης για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και της παρενόχλησης στην εργασία
Στην πολιτική για την πρόληψη και καταπολέμηση της βίας και παρενόχλησης στην εργασία δηλώνεται κατ’ αρχάς η μηδενική ανοχή της επιχείρησης απέναντι σε τέτοιες συμπεριφορές. Επιπλέον, προσδιορίζονται τα δικαιώματα και οι υποχρεώσεις των εργαζομένων και της εργοδοσίας.
Οι πολιτικές των επιχειρήσεων πρέπει να περιλαμβάνουν τις βασικές υποχρεώσεις του εργοδότη και τα ενδεικτικά μέτρα καταπολέμησης.
1. Ο εργοδότης οφείλει να εκτελεί εκτίμηση κινδύνων βίας και παρενόχλησης στην εργασία, λαμβάνοντας υπόψη τυχόν εγγενή επικινδυνότητα που πηγάζει από τη φύση της δραστηριότητας, τη θέση εργασίας, παράγοντες, όπως το φύλο και η ηλικία ή άλλα χαρακτηριστικά που αποτελούν λόγους διάκρισης.
2. Ο εργοδότης οφείλει να λάβει μέτρα για την πρόληψη και τον έλεγχο, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των κινδύνων αυτών, για την παρακολούθηση σχετικών περιστατικών. Τα συγκεκριμένα μέτρα περιλαμβάνουν:
- Εκπαίδευση των εργαζομένων στις διαδικασίες διαχείρισης περιστατικών βίας/παρενόχλησης
- Ανοικτή επικοινωνία με τον εργοδότη και τους άμεσα προϊσταμένους και συναδέλφους
- Μέτρα τεχνικού χαρακτήρα, όπως εγκατάσταση ειδοποίησης έκτακτης ανάγκης, βελτίωση φωτισμού κ.ά.
- Δράσεις για την ευαισθητοποίηση των εργαζομένων
- Διαδικασία διαχείρισης αναφορών/καταγγελιών: οι εργαζόμενοι πρέπει να έχουν την απαραίτητη εκπαίδευση/πληροφόρηση για να ασκούν τα καθήκοντά τους, ιδιαίτερα σε θέσεις εργασίας που παρουσιάζουν μεγαλύτερη επικινδυνότητα ως προς την εκδήλωση περιστατικών βίας και παρενόχλησης.
- Αξιολόγηση σε τακτική βάση της αποτελεσματικότητας των εφαρμοζόμενων προληπτικών μέτρων και των μέτρων αντιμετώπισης και - αναθεώρηση/ επικαιροποίηση της εκτίμησης κινδύνων και των προαναφερόμενων μέτρων
3. Ο εργοδότης οφείλει να ενημερώνει και να ευαισθητοποιεί το προσωπικό για θέματα βίας και παρενόχλησης. Συγκεκριμένα οφείλει να παρέχει ενημέρωση και πληροφόρηση για τους κινδύνους, τα μέτρα πρόληψης της εταιρίας, τις υφιστάμενες διαδικασίες αλλά και τα δικαιώματα τους. Μπορεί να προγραμματίζει στοχευμένες συναντήσεις προσωπικού και να πραγματοποιεί σεμινάρια με ειδικούς ψυχικής υγείας ή παρόχους συμβουλευτικών υπηρεσιών. Τέλος, ο εργοδότης οφείλει να ενθαρρύνει τη συμμετοχή εκπροσώπων των εργαζομένων και των στελεχών της διοίκησης σε σχετικά προγράμματα κατάρτισης.
4. Οι εργοδότες οφείλουν να πληροφορούν τις κατηγορίες προσώπων που εμπίπτουν στις διατάξεις του Ν. 4808/2021 για τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εργαζομένων και του εργοδότη, συμπεριλαμβανομένων των προσώπων που ασκούν διευθυντικό δικαίωμα ή εκπροσωπούν τον εργοδότη – στο μέτρο και στο βαθμό της δικής τους ευθύνης – σε περίπτωση εκδήλωσης, αναφοράς ή καταγγελίας τέτοιων περιστατικών, καθώς και για τη σχετική διαδικασία.
Συγκεκριμένα πρέπει να τους προσφέρει ενημέρωση σχετικά με:
- Ποιες κατηγορίες προσώπων υπάγονται στην προστασία που παρέχει ο νόμος
- Πότε ένα περιστατικό θεωρείται ότι έλαβε χώρα κατά την εργασία, ποια είναι τα δικαιώματα των θιγόμενων προσώπων (π.χ. δικαίωμα δικαστικής προστασίας, υποβολής καταγγελίας στην Επιθεώρηση Εργασίας, καταγγελίας εντός της επιχείρησης
- Τα στοιχεία επικοινωνίας των αρμόδιων διοικητικών αρχών, τα οποία ο εργοδότης οφείλει να αναρτά σε εμφανές και προσβάσιμο σε όλους σημείο
- Τις συνέπειες μη συμμόρφωσης στο πλαίσιο της σχέσης απασχόλησης, όπως αυτές προβλέπονται στον Ν. 4808/2021
- Τη διαδικασία καταγγελίας περιστατικών βίας και παρενόχλησης
5. Ορισμός ενός προσώπου ως πρόσωπο αναφοράς. Οι αρμοδιότητες του συγκεκριμένου προσώπου αφορούν την ενημέρωση και καθοδήγηση των εργαζομένων, την μέριμνα για την εύκολη και άμεση πρόσβαση των εργαζομένων σε κάποιον αρμόδιο, ο οποίος θα σεβαστεί απόλυτα και εχέμυθα τα δεδομένα προσωπικού χαρακτήρα των συναδέλφων του.
6. Τέλος, ο εργοδότης οφείλει όσο το δυνατόν γίνεται την προστασία της απασχόλησης και την υποστήριξη εργαζομένων οι οποίοι αποτελούν θύματα ενδοοικογενειακής βίας. Αυτό περιλαμβάνει την παροχή ειδικής άδειας ή ευέλικτων ρυθμίσεων κατόπιν αιτήματος του θιγόμενου προσώπου.
Πολιτικές της επιχείρησης για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών
Οι πολιτικές για τη διαχείριση εσωτερικών καταγγελιών αναφέρονται στις διαδικασίες υποδοχής και εξέτασης καταγγελιών συμπεριφοράς βίας και παρενόχλησης, οι οποίες υποβάλλονται εντός της επιχείρησης. Πριν απ’ όλα, ο νόμος ορίζει ότι οι πολιτικές αυτές θα πρέπει να σχεδιάζονται κατά τέτοιον τρόπο, ώστε να διασφαλίζεται η προστασία του θύματος, ο σεβασμός στην ανθρώπινη αξιοπρέπεια και η εμπιστευτικότητα σε όλα σε όλα τα στάδια διερεύνησης μιας καταγγελίας. Από εκεί και πέρα, μια ενδεδειγμένη πολιτική εσωτερικών καταγγελιών θα πρέπει να περιλαμβάνει κατ’ ελάχιστον τα παρακάτω:
1. Δημιουργία ασφαλών και προσβάσιμων διαύλων επικοινωνίας για την υποδοχή των καταγγελιών και προσδιορισμός των αρμοδίων προσώπων εντός της επιχείρησης για την παραλαβή και εξέταση των καταγγελιών και την ενημέρωση των καταγγελλόντων. Αυτό περιλαμβάνει την ενημέρωση του θιγόμενου προσώπου για τη δυνατότητα υποβολής καταγγελίας και στις αρμόδιες διοικητικές και δικαστικές αρχές, ανεξαρτήτως του σταδίου εξέτασης της καταγγελίας εντός της επιχείρησης.
2. Έρευνα και εξέταση των καταγγελιών με αμεροληψία και προστασία της εμπιστευτικότητας και των προσωπικών δεδομένων των θυμάτων και των καταγγελλόμενων
3. Η επιχείρηση δεσμεύεται να τηρεί την υποχρέωση απαγόρευσης αντιποίνων, σύμφωνα με το άρθρο 13 του Ν. 4808/2021 και τις διατάξεις της εργατικής νομοθεσίας.
4. Περιγραφή των συνεπειών σε βάρος του θύτη σε περίπτωση διαπίστωσης παραβίασης της απαγόρευσης βίας και παρενόχλησης στην εργασία
5. Συνεργασία με τις αρμόδιες αρχές και παροχή κάθε σχετικής πληροφορίας, εφόσον ζητηθεί.
--
Η ΕΞΥΠΠ Καρανάσιος – Βαρσάμη ΕΠΕ αναλαμβάνει υπεύθυνα την εκπόνηση της πολιτικής και την αντίστοιχη εκπαίδευση του τμήματος ανθρωπίνου δυναμικού σε ζητήματα εφαρμογής του κανονισμού της πολιτικής για τη βία και παρενόχληση και διαχείριση των χρήσεων.
Αναζητείστε το δικό σας Σύμβουλο εδώ