Κανονισμός Πυροπροστασίας Ακινήτων: Αξιολόγηση επικινδυνότητας, σύνταξη τεχνικής έκθεσης, καθαρισμός αδόμητων οικοπέδων και εκτάσεων

blog header image

Ο κανονισμός αποσκοπεί στην αύξηση της ανθεκτικότητας και την ενίσχυση του βαθμού πυρασφάλειας των ακινήτων που βρίσκονται εντός ή πλησίον δασικών εκτάσεων.

Στο σημερινό άρθρο αναλύονται τα πεδία εφαρμογής του κανονισμού, οι υποχρεώσεις των ιδιοκτητών και οι συνέπειες μη συμμόρφωσης. Στο δεύτερο μέρος, περιλαμβάνονται πληροφορίες σχετικά με τον καθαρισμό αδόμητων χώρων και τη διαδικασία που πρέπει να ακολουθείται.

Α. Αξιολόγηση επικινδυνότητας, σύνταξη τεχνικής έκθεσης για τη λήψη απαιτούμενων μέτρων, σύμφωνα με τον Κανονισμό Πυροπροστασίας ακινήτων εντός, ή πλησίον δασικών εκτάσεων, Αριθμ. οικ. ΥΠΕΝ/ΔΑΟΚΑ/55904/2019/23 (ΦΕΚ 3475 Β/24-5-2023)

Πεδίο εφαρμογής:

Ακίνητα που βρίσκονται:

  • Εντός ακτίνας των 300μ. από δάση, ή χορτολιβαδικές εκτάσεις επί πεδινών, ημιορεινών, ορεινών και ανώμαλων εδαφών

  • Εντός ακτίνας των 300μ. από περιαστικό πράσινο, καθώς και σε κηρυγμένες δασωτέες ή αναδασωτέες εκτάσεις

  • Μέσα σε άλση και πάρκα πόλεων

Δεν εφαρμόζεται:

  • Σε αδόμητα ακίνητα, καλλιεργούμενες εκτάσεις ή βοσκοτόπια (ακόμη και εάν υπάρχει εντός αυτών κτίσμα βοηθητικής χρήσης)

Για τα ακίνητα που υπάγονται στην εν λόγω νομοθεσία, η καταληκτική ημερομηνία (για την κατάρτιση και υποβολή αξιολόγησης επικινδυνότητας και τεχνικής έκθεσης μηχανικού) ήταν η 21/06/2024.

Τα παραπάνω υποβάλλονται στον εκάστοτε Δήμο, ενώ αποστέλλονται και ηλεκτρονικά στο αντίστοιχο e-mail του Δήμου. Κάθε (επόμενο) έτος θα είναι υποχρεωτική η υποβολή του έντυπου εφαρμογής των μέτρων στην ηλεκτρονική πλατφόρμα (που θα κατασκευαστεί) από τον ιδιοκτήτη, πριν την έναρξη της αντιπυρικής περιόδου, δηλαδή 31/04.

Από την απόφαση του ΥΠΕΝ_ΔΑΟΚΑ_42966_1311 διευκρινίζεται ότι, η τεχνική έκθεση, το έντυπο αξιολόγησης επικινδυνότητας και η δήλωση εφαρμογής των μέτρων πυρασφάλειας αφορούν στο σύνολο του ακινήτου (κτίρια και περιβάλλοντας χώρος) και υποβάλλονται μία φορά για το σύνολο αυτού, ανεξαρτήτως ύπαρξης τυχόν διηρημένων ιδιοκτησιών.

Σύμφωνα με την απόφαση του Υπ. Περιβάλλοντος και Ενέργειας, ΥΠΕΝ_ΔΑΟΚΑ 28909/848/2024, που αφορά διευκρινήσεις, επί της ανωτέρω νομοθεσίας:

Οι διατάξεις προληπτικής πυροπροστασίας, που αφορούν την περιμετρική φύτευση, αποθήκευση υλικών κ.λπ., εφαρμόζονται υποχρεωτικά σε όλα τα ακίνητα για την επικείμενη αντιπυρική περίοδο έτους 2024.
- Τα μέτρα παθητικής και ενεργητικής πυροπροστασίας, που προκύπτουν από την έκθεση του αρμόδιου τεχνικού επιστήμονα (ανάλογα με την κατηγορία επικινδυνότητας), εφαρμόζονται υποχρεωτικά από:

  • 31/03/2025 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως υψηλής και ιδιαίτερα υψηλής επικινδυνότητας

  • 31/03/2026 για τα ακίνητα που χαρακτηρίζονται ως χαμηλής ή μεσαίας επικινδυνότητας

Κυρώσεις περί μη συμμόρφωσης για ακίνητα εντός/πλησίον δασικών εκτάσεων σύμφωνα με το άρθρο 3 του κεφ. 3 του ΦΕΚ 3475 Β/2023

Στην περίπτωση μη υποβολής της τεχνικής έκθεσης, έντυπου αξιολόγησης επικινδυνότητας και του έντυπου εφαρμογής των μέτρων του ακινήτου, το πρόστιμο προσαρμόζεται ανάλογα με το βαθμό επικινδυνότητας του κτιρίου.

  • Χαμηλή επικινδυνότητα 0,1€/m2

  • Μεσαία επικινδυνότητα 0,2€/m2

  • Υψηλή επικινδυνότητα 0,3€/m2

  • Ιδιαίτερα υψηλή επικινδυνότητα 0,5€/m2

Σε κάθε περίπτωση, δε δύναται να υπολείπεται των 250€.

Πριν την υποβολή του παραπάνω προστίμου προηγείται σύσταση στον ιδιοκτήτη του ακινήτου, για να προσκομίσει τα απαραίτητα έγγραφα (τεχνική έκθεση κ.λπ.) εντός ενός (1) μήνα.

Έπειτα, δίνεται επιπλέον προθεσμία ενός (1) μήνα για την υλοποίηση των μέτρων που προκύπτουν από την τεχνική έκθεση και την αξιολόγηση.

Στη συνέχεια, ακολουθεί έλεγχος όπου:

Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι έγινε η σύνταξη της μελέτης και έχουν εφαρμοστεί τα προβλεπόμενα μέτρα, ο ιδιοκτήτης καλείται να πληρώσει το ελάχιστο πρόστιμο των 250€.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι έγινε η σύνταξη της μελέτης και ΔΕΝ έχουν εφαρμοστεί τα προβλεπόμενα μέτρα, ο ιδιοκτήτης καλείται να πληρώσει το 50% του συνολικού προστίμου.
Σε περίπτωση που διαπιστωθεί ότι ΔΕΝ έγινε η σύνταξη της μελέτης και ΔΕΝ έχουν εφαρμοστεί τα προβλεπόμενα μέτρα, ο ιδιοκτήτης καλείται να πληρώσει το σύνολο του προστίμου.

  1. 1. Σε περίπτωση που κατά την αυτοψία παρατηρηθούν λάθη ως προς την τεχνική έκθεση, την αξιολόγηση επικινδυνότητας και των ενδεδειγμένων μέτρων πυροπροστασίας από το μηχανικό, δίνεται προθεσμία δύο (2) μηνών στον ιδιοκτήτη, για τη διόρθωσή τους, χωρίς να επιβληθεί κάποιο πρόστιμο. Σε περίπτωση που δε γίνουν οι διορθώσεις, επιβάλλεται στον ιδιοκτήτη το πρόστιμο των 250€. Το ίδιο πρόστιμο επιβάλλεται και σε περίπτωση μη τήρησης μεμονωμένων μέτρων πυροπροστασίας, εφόσον δε γίνει συμμόρφωση με τις οδηγίες της επιτροπής, μετά το πέρας των δύο (2) μηνών. Αν διαπιστωθεί ότι δεν έχουν εφαρμοστεί σύμφωνα με την τεχνική έκθεση τα προβλεπόμενα μέτρα πυροπροστασίας, επιβάλλονται ΓΙΑ ΚΑΘΕ ενότητα μέτρων (προληπτικά, παθητικά, ενεργητικά) πρόστιμο ύψους 500€.

  2. 2. Κάθε (επόμενο) έτος οι ιδιοκτήτες καλούνται να υποβάλλουν το έντυπο εφαρμογής των μέτρων πυροπροστασίας. Σε περίπτωση παράλειψης επιβάλλεται στον ιδιοκτήτη πρόστιμο ύψους 100€.

Β. Καθαρισμός αδόμητων οικοπέδων, κενών εκτάσεων σε απόσταση 100μ. από εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή όρια οικισμών, καθώς και των εκτός σχεδίου γηπέδων με κτίσμα μη βοηθητικής χρήσης.

Αριθμ. 21837 οικ. Φ.700.20/2024/24 (ΦΕΚ 2695 Β/9-5-2024): Έγκριση της υπ’ αρ. 20/2024 Πυροσβεστικής Διάταξης «Καθορισμός προληπτικών μέτρων πυροπροστασίας οικοπεδικών και λοιπών ακάλυπτων χώρων που βρίσκονται σε περιοχές εντός εγκεκριμένων ρυμοτομικών σχεδίων, εντός ορίων οικισμών χωρίς εγκεκριμένο ρυμοτομικό σχέδιο, σε εκτάσεις που βρίσκονται εντός ακτίνας 100μ. από τα όρια των ανωτέρω περιοχών, καθώς και σε εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα».

Άρθρο 1

Πεδίο εφαρμογής είναι:

  • τα εντός σχεδίου κενά οικόπεδα, καθώς και οι κενές εκτάσεις σε απόσταση 100μ. από εγκεκριμένα ρυμοτομικά σχέδια ή όρια οικισμών

  • τα εκτός σχεδίου γήπεδα με κτίσμα, μη βοηθητικής χρήσης, που δεν είναι δασικές εκτάσεις

Δεν εφαρμόζεται στις περιπτώσεις όπου υπάρχουν διαμορφωμένοι, συντηρημένοι κήποι ή φυτευμένες επιφάνειες ακάλυπτων χώρων κτιρίων, πολυκατοικιών, κ.α.

Διαδικασία καθαρισμού:

  1. Υλοτομία και απομάκρυνση των ξερών και σπασμένων δέντρων και κλαδιών, καθώς και των κλαδιών που βρίσκονται σε άμεση επαφή με κτίσμα.

  2. Απομάκρυνση της καύσιμης φυτικής ύλης που βρίσκεται στην επιφάνεια του εδάφους, όπως ενδεικτικά το φυλλόστρωμα, τα ξερά χόρτα και τα κατακείμενα ξερά κλαδιά.

  3. Αποκλάδωση της βάσης της κόμης των δέντρων και αύξηση του ύψους έναρξής της από την επιφάνεια του εδάφους, ανάλογα με την ηλικία και το είδος του δέντρου.

  4. Αραίωση της θαμνώδους βλάστησης ως προς την κάλυψη του εδάφους.

  5. Απομάκρυνση, τυχόν, άλλων εγκαταλελειμμένων καυστών, αναφλέξιμων, εκρήξιμων ή εύφλεκτων υλικών, αντικειμένων και απορριμμάτων.

Η προθεσμία για την υποβολή της υπεύθυνης δήλωσης καθαρισμού από τον ιδιοκτήτη του οικοπέδου γίνεται μέσω ηλεκτρονικής πλατφόρμας του gov, που έχει τεθεί σε λειτουργία από τις 27-05-2024.
Για το 2024 η προθεσμία υποβολής της υπεύθυνης δήλωσης είναι η 15-07-2024.
Οι υπόχρεοι μέχρι την 30ή Απριλίου κάθε (επόμενου) έτους, προβαίνουν στην υποβολή υπεύθυνης δήλωσης ως προς την εκπλήρωση των υποχρεώσεων πυροπροστασίας των ιδιοκτησιών τους.

Κυρώσεις περί μη συμμόρφωσης, σύμφωνα με το Άρθρο 6 του ΦΕΚ 2695Β/2024

  1. Σε περίπτωση μη συμμόρφωσης των υπόχρεων στην εκπλήρωση της υποχρέωσης καθαρισμού και συντήρησης, καθ’ όλη τη διάρκεια της αντιπυρικής περιόδου, επιβάλλεται ή καταλογίζεται αντίστοιχα εξ ολοκλήρου στον/στους υπόχρεους από τον οικείο Δήμο:

    I. Πρόστιμο 0,5€/m2, με ελάχιστο ποσό τα διακόσια (200€) ευρώ.

    II. Η δαπάνη του αυτεπάγγελτου καθαρισμού του χώρου και απομάκρυνσης των υλικών.

  2. Κατά του προστίμου ο ενδιαφερόμενος δύναται να υποβάλει ένσταση στο Δήμο, εντός αποκλειστικής προθεσμίας δέκα (10) ημερών. Μετά το πέρας της δεκαήμερης προθεσμίας, ή εφόσον η ένσταση δεν έχει γίνει αποδεκτή, ο οικείος Δήμος υποχρεούται εντός πέντε (5) ημερών να προβεί σε αυτεπάγγελτο καθαρισμό των χώρων αυτών, κατά προτεραιότητα βάσει του κινδύνου πρόκλησης ή ταχείας επέκτασης πυρκαγιάς.

  3. Στους υπόχρεους που δεν υποβάλλουν τη δήλωση, επιβάλλεται πρόστιμο ύψους χιλίων (1.000€) ευρώ.

  4. Η υποβολή ψευδούς δήλωσης του άρθρου 3 στο Εθνικό Μητρώο, ως προς την τήρηση της σχετικής υποχρέωσης, σύμφωνα με τα οριζόμενα στο άρθρο 53Α του ν. 5075/2023, τιμωρείται, σύμφωνα με το άρθρο 53Α του ν. 4662/2020, με ποινή φυλάκισης τουλάχιστον δύο (2) ετών και χρηματική ποινή εκατόν ογδόντα (180) έως τριακόσιες εξήντα (360) ημερήσιες μονάδες. Το ύψος της κάθε ημερήσιας μονάδας δεν μπορεί να είναι κατώτερο από εβδομήντα (70€) ευρώ, ούτε ανώτερο από εκατό πενήντα (150€) ευρώ.

Για περισσότερες λεπτομέρειες για τον Κανονισμό Πυροπροστασίας επικοινωνήστε με την εξειδικευμένη ομάδα συμβούλων μηχανικών της ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΣ - ΒΑΡΣΑΜΗ & Συνεργάτες.