Ο αμίαντος υπήρξε για δεκαετίες ένα από τα πιο διαδεδομένα υλικά στον κατασκευαστικό τομέα, ωστόσο σήμερα είναι αναγνωρισμένος ως σοβαρή απειλή για την υγεία. Η διαχείρισή του είναι αυστηρά ρυθμιζόμενη από τη νομοθεσία, τόσο σε εθνικό όσο και σε ευρωπαϊκό επίπεδο, ώστε να προστατεύονται οι εργαζόμενοι και το περιβάλλον.
Τι είναι ο αμίαντος και γιατί είναι επικίνδυνος;
Ο αμίαντος αποτελείται από ίνες που, όταν απελευθερώνονται στον αέρα, μπορούν να εισπνευστούν ή να καταποθούν, προκαλώντας σοβαρές ασθένειες. Οι κυριότερες περιπτώσεις είναι:
-
Αμιάντωση: Προκαλεί μόνιμη πνευμονική βλάβη λόγω συσσώρευσης ινών.
-
Καρκίνος του πνεύμονα: Συνδέεται άμεσα με την έκθεση στον αμίαντο.
-
Μεσοθηλίωμα: Ένας σπάνιος αλλά πολύ σοβαρός καρκίνος που επηρεάζει το θώρακα ή την κοιλιακή χώρα.
Οι κίνδυνοι προκύπτουν κυρίως κατά τη διάρκεια εργασιών όπως κατεδαφίσεις, συντηρήσεις ή ανακαινίσεις κτιρίων που περιέχουν αμίαντο.
Το Νομικό Πλαίσιο για τη διαχείριση του αμιάντου
Η διαχείριση του αμιάντου στην εργασία ρυθμίζεται από μια σειρά νομοθετικών διατάξεων, οι οποίες είναι εναρμονισμένες με τις ευρωπαϊκές οδηγίες. Στην Ελλάδα, η νομοθεσία περιλαμβάνει τον Νόμο 3850/2010 για την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία, καθώς και ειδικότερες ρυθμίσεις που διέπουν τη διαχείριση και απομάκρυνση υλικών αμιάντου.
-
Ευρωπαϊκή Οδηγία 2009/148/ΕΚ: Καθορίζει τα ελάχιστα πρότυπα για την προστασία των εργαζομένων από τον αμίαντο.
-
ΚΥΑ 4229/395/2013: Εξειδικεύει τις απαιτήσεις για την ασφαλή εργασία με αμίαντο στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των μέτρων πρόληψης και των όρων απομάκρυνσης υλικών.
-
Πρότυπα εκτίμησης κινδύνου: Οι εργοδότες υποχρεούνται να διενεργούν εκτίμηση κινδύνου για την παρουσία αμιάντου πριν την έναρξη οποιουδήποτε έργου.
Κύριες υποχρεώσεις εργοδοτών και εργαζομένων
-
Εκτίμηση κινδύνου
Οι εργοδότες υποχρεούνται να εντοπίσουν την ύπαρξη υλικών αμιάντου στους χώρους εργασίας και να αξιολογήσουν τους κινδύνους. Αυτό περιλαμβάνει αναλύσεις δειγμάτων και τη συνεργασία με εξειδικευμένους φορείς. -
Ενημέρωση και εκπαίδευση εργαζομένων
Όλοι οι εργαζόμενοι που ενδέχεται να έρθουν σε επαφή με αμίαντο πρέπει να ενημερώνονται για τους κινδύνους και να λαμβάνουν ειδική εκπαίδευση. Τα εκπαιδευτικά προγράμματα καλύπτουν θέματα όπως: -
Αναγνώριση υλικών που περιέχουν αμίαντο.
-
Χρήση προστατευτικού εξοπλισμού.
-
Διαδικασίες απομάκρυνσης και απόρριψης.
-
Άδεια για εργασίες με αμίαντο
Οι εργασίες που αφορούν την απομάκρυνση ή την επεξεργασία υλικών αμιάντου επιτρέπονται μόνο από αδειοδοτημένες εταιρείες. Οι εργοδότες πρέπει να διασφαλίζουν ότι συνεργάζονται με εξειδικευμένους και πιστοποιημένους παρόχους. -
Μέτρα προστασίας
Οι εργοδότες οφείλουν να παρέχουν τα κατάλληλα μέτρα προστασίας, τα οποία περιλαμβάνουν: -
Προσωπικός προστατευτικός εξοπλισμός (PPE), όπως μάσκες και στολές υψηλής προστασίας.
-
Περιορισμός πρόσβασης στους χώρους εργασίας.
-
Χρήση υγρών μεθόδων για τον περιορισμό της διασποράς ινών.
-
Απομάκρυνση και αποθήκευση υλικών
Όλα τα υλικά που περιέχουν αμίαντο πρέπει να απομακρύνονται και να αποθηκεύονται σε ειδικές συσκευασίες, σύμφωνα με τις προβλέψεις της νομοθεσίας.
Ο Ρόλος των ελέγχων και της επιτήρησης
Το Τμήμα Επιθεώρησης Εργασίας έχει καθοριστικό ρόλο στην εφαρμογή της νομοθεσίας, διενεργώντας τακτικούς ελέγχους και επιβάλλοντας κυρώσεις σε περιπτώσεις μη συμμόρφωσης. Παράλληλα, η παρακολούθηση της υγείας των εργαζομένων που έχουν εκτεθεί σε αμίαντο είναι απαραίτητη.
Προοπτικές και Στόχοι
Η πλήρης εξάλειψη του αμιάντου παραμένει ένας από τους μακροπρόθεσμους στόχους της ευρωπαϊκής και ελληνικής νομοθεσίας. Τα υλικά που περιέχουν αμίαντο σταδιακά απομακρύνονται από κτίρια και εγκαταστάσεις, με σκοπό τη μείωση της έκθεσης και τη βελτίωση της δημόσιας υγείας.
Επικοινωνήστε μαζί μας
Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τα μέσα ατομικής προστασίας επικοινωνήστε με την εξειδικευμένη ομάδα της ΕΞΥΠΠ ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΣ – ΒΑΡΣΑΜΗ ΕΠΕ.