Η υγεία και η ασφάλεια στην εργασία είναι θέματα που αποτελούν προτεραιότητα για κάθε οργανισμό. Μέσα σε ένα περιβάλλον εργασίας, η αποτελεσματική διαχείριση της υγείας και της ασφάλειας όχι μόνο εξασφαλίζει την προστασία των εργαζομένων, αλλά συμβάλλει επίσης στην ενίσχυση της αποδοτικότητας και της ανταγωνιστικότητας της επιχείρησης. Ένας αποτελεσματικός τρόπος για να επιτευχθεί αυτός ο στόχος είναι μέσω του Συστήματος Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία (ΣΔΥΑΕ).
Τι είναι το ΣΔΥΑΕ;
Το ΣΔΥΑΕ είναι ένα ολοκληρωμένο σύστημα διαχείρισης σε μορφή κειμένου που σχεδιάζεται για να βοηθήσει έναν οργανισμό να αναπτύξει και να υλοποιήσει μια αποτελεσματική πολιτική υγείας και ασφάλειας στην εργασία. Βασίζεται σε πρότυπα διαχείρισης και προσαρμόζεται πάντα στις ανάγκες και τις διαδικασίες του κάθε οργανισμού, με στόχο τη σωστή εφαρμογή του.
Διαδικασίες του ΣΔΥΑΕ:
Παρακάτω αναφέρονται επιγραμματικά οι σημαντικότερες ενότητες ενός Συστήματος Διαχείρισης Υγείας και Ασφάλειας στην Εργασία, μαζί με μια σύντομη επεξήγηση για την κάθε μια από αυτές.
Οργάνωση και αρμοδιότητες
Στην ενότητα αυτή πρέπει να καταγράφονται οι δομές και οι θέσεις που αφορούν την Υγεία και Ασφάλεια στην Εργασία (τεχνικοί ασφαλείας, ιατροι εργασίας), ο χρόνος απασχόλησης αυτών και ο απαιτούμενος αριθμός τους με βάση την εκάστοτε επιχείρηση.
Εκπαίδευση
Εδώ θα πρέπει να ορίζεται η απαραίτητη μέθοδος εκπαίδευσης για την ΥΑΕ, η οποία θα πρέπει να εφαρμόζεται σε όλο το προσωπικό μιας επιχείρησης. Οι μεγάλες επιχειρήσεις συνήθως διαθέτουν δικές τους υπηρεσίες, ενώ οι μικρές καλύπτουν τη συγκεκριμένη ανάγκη με εξωτερικούς συνεργάτες.
Επικοινωνία, συμμετοχή και διαβούλευση
Κάθε επιχείρηση θα πρέπει να έχει ένα εδραιωμένο σύστημα διαβούλευσης με το προσωπικό για θέματα που αφορούν την ΥΑΕ, είτε με επιτροπές είτε με κάποιον εκπρόσωπο των εργαζομένων.
Παρακολούθηση νομοθεσίας
Όλοι οι εργοδότες θα πρέπει να εξασφαλίζουν τη σωστή ενημέρωση με βάση τις εξελίξεις και τη συνεχή συμμόρφωση με τη νομοθεσία σχετικά με όλα τα θέματα που αφορούν την ΥΑΕ. Σε αυτή την περίπτωση η επιχείρηση θα έχει μια οργανωμένη νομική υπηρεσία που ασχολείται και με αυτά τα ζητήματα ή θα λαμβάνει την αντίστοιχη ενημέρωση από τον Τεχνικό Ασφαλείας.
Μελέτη εκτίμησης επαγγελματικού κινδύνου
Είναι μια μελέτη η οποία θα πρέπει να εκπονείται για όλες τις επιχειρήσεις ανεξαρτήτου κλάδου. Μάθετε περισσότερες λεπτομέρειες για την ΜΕΕΚ στον παραπάνω σύνδεσμο.
Γενικά μέτρα
Εδώ θα πρέπει να αναφέρονται τα μέτρα που αφορούν τις σημάνσεις, την πυρασφάλεια, τις πρώτες βοήθειες, τις μετρήσεις βλαπτικών παραγόντων και άλλα.
Μέσα ατομικής προστασίας - ΜΑΠ
Όλες οι επιχειρήσεις θα πρέπει να παρέχουν εντελώς δωρεάν στους εργαζομένους τους όλα τα απαραίτητα μέσα ατομικής προστασίας για την διεκπεραίωση της εργασίας τους.
Διαχείριση αλλαγών και συμβάντων
Για οποιαδήποτε αλλαγή που μπορεί να επηρεάσει την ΥΑΕ, θα πρέπει να γίνεται η αντίστοιχη αναφορά καθώς και η αναθεώρηση στη ΜΕΕΚ. Επίσης, σχετικά με τα συμβάντα και τα ατυχήματα, κάθε επιχείρηση θα πρέπει να τα διαχειρίζεται σωστά και να ενημερώνει τις αρμόδιες αρχές εγκαίρως στις περιπτώσεις που αυτά συμβούν.
Αντιμετώπιση καταστάσεων εκτάκτου ανάγκης
Κάθε επιχείρηση θα πρέπει να έχει συντάξει ένα σχέδιο έκτακτης ανάγκης σύμφωνα με τις εκάστοτε εγκαταστάσεις, ακόμη κι αν πρόκειται για συνήθεις κινδύνους.
Καθορισμός δεικτών
Για τη μέτρηση της επίδοσης ως προς τα θέματα που αφορούν την ΥΑΕ, κάθε επιχείρηση θα πρέπει να ορίσει τους αντίστοιχους δείκτες μέτρησης με βάση τους οποίους θα λαμβάνονται τα αντίστοιχα συμπεράσματα.
Εξοπλισμός μετρήσεων
Σε περίπτωση που γίνεται καταμέτρηση βλαπτικών παραγόντων για την ΥΑΕ, θα πρέπει να εξασφαλιστεί η καταλληλότητα του εξοπλισμού που χρησιμοποιείται για την εκτέλεση της συγκεκριμένης εργασίας.
Τεκμηρίωση - έγγραφα και αρχεία
Εφόσον εγκατασταθεί ένα ΣΔΥΑΕ, θα πρέπει να υπάρχουν τα κατάλληλα έγγραφα για να ολοκληρώνονται επιτυχώς όλες οι απαραίτητες διαδικασίες όπως είναι η σύνταξη, έγκριση, ανασκόπηση και η αναθεώρηση αυτού.
Μη συμμορφώσεις - διορθωτικές και προληπτικές ενέργειες
Για να ελέγχεται η εφαρμογή ενός ΣΔΥΑΕ, υπάρχουν τα κατάλληλα διαχειριστικά εργαλεία όπως είναι οι Αναφορές μη συμμόρφωσης, οι Επιθεωρήσεις και οι Ανασκοπήσεις τα οποία θα πρέπει να εφαρμόζονται στο βαθμό που επιβάλλουν οι αντίστοιχοι κίνδυνοι στο εργασιακό περιβάλλον.
Επιθεωρήσεις
Οι επιθεωρήσεις θα πρέπει σε γενικές γραμμές να γίνονται πιο συχνά όταν υπάρχουν ανασφαλείς καταστάσεις που δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν διαφορετικά.
Ανασκόπηση
Η ανασκόπηση από τη διοίκηση είναι η σημαντικότερη υπενθύμιση προς τις υπόλοιπες διοικητικές μονάδες, για την αποδοτικότητα που προκύπτει όχι μόνο μέσα από τα υπόλοιπα τμήματα της επιχείρησης αλλά και μέσα από τη σωστή εφαρμογή των κανόνων της ΥΑΕ.